تمایز گواه‌نمایی و وجهیت معرفتی بر اساس رفتار قید‌های زبان فارسی

نویسندگان

چکیده مقاله:

در این پژوهش تلاش می­شود تا ابهامات مفهومی دو مقوله‌ی­ گواه­نمایی و وجهیت معرفتی مورد توجه قرار­گیرد و به­تبع آن نشان داده­ شود که قیدهای متناظر با این مقوله­ها علیرغم شباهت­هایشان زیر­مقوله­های قیدی متمایزی به­شمار می­روند. در راستای نیل به این هدف داده­های مختلف از منابع گفتاری و نوشتاری فارسی معاصر جمع­آوری شده و این تحقیق در تحلیلشان عمدتاً از ملاحظات معنایی بهره­می­جوید. این مطالعه بر اساس رویکرد نقشی- رده­شناختی صورت پذیرفته است. به­عبارتی ادعای ون ولین(2005) در دستور نقش و ارجاع مبنی بر اصل ترتیب حاکم بر عناصر نقشی و تعامل عملگرهای متجلی­کننده­ی این دو مقوله با قیدهای متناظرشان و در پی آن قاﺋل شدن به دو زیر­مقوله‌ی قیدی مجزای گواه­نمایی و وجهیت معرفتی در زبان فارسی تأیید می‌شود. بر­خلاف مطالعات پیشین که اعتقاد به رابطه‌ی همپوشانی و یا شمول میان این دو مقوله دارند و در­نتیجه آن­ها را مقوله­های متمایزی نمی­پندارند، تاکید مقاله حاضر این است که قیدهای وجهیت معرفتی و اظهارات معرفتی گوینده درباره عبارات گواه­نما از ارزش گواه­نمایی معینی برخوردار نمی­باشد؛ بلکه تعبیر گوینده از منبع اطلاع را منعکس می­سازد و می­توان اینگونه ادعا کرد که درجات مختلف اطمینان­پذیری یک منبع اطلاع را نباید در رابطه‌ی یک­به­یک با درجات معرفتی گوینده قرار داد؛ چراکه گفته­های معرفتی و قیدهای مرتبط با آن­ها به­­گونه­ای یک نوع ارزیابی از محتمل بودن به­حساب می­آیند و این در حالی است که عبارات و قیدهای گواه­نمایی حاکی از سنجش اطمینان­پذیری منبع اطلاع­اند و در­ مجموع می­بایست قاﺋل به وجود مرزی میان این دو مقوله و قیدهای متناظر با آن­ها شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

افعال وجهی در زبان فارسی و بیان وجهیت

افعال وجهی و کارکردهای آن‌ها را می‌توان از جنبه‌های گوناگون و در قالب‌های نظری متفاوتی مورد بررسی و تحلیل قرار داد. مقاله حاضر بر آن است بر اساس چارچوب پالمر (1990) افعال وجهی فارسی را از دو جنبه‌ی «درجه» و «نوع» توصیف و تحلیل نماید. بررسی مذکور نشان می‌دهد فعل وجهی «باید» علی‌رغم عدم استلزام گزاره ای، برای بیان سه درجه از وجهیت معرفتی، دو درجه از وجهیت پویا و یک درجه از وجهیت الزامی به‌کار می‌...

متن کامل

بررسی طرحواره‌های وجهیت در زبان فارسی با رویکرد شناختی

در این مقاله در پی بررسی چگونگی تبیین وجهیت در زبان فارسی، در قالب انگارۀ شناختی و رابطۀ وجه و وجهیت در زبان فارسی هستیم. هدف اصلی از انجام این پژوهش، مطالعۀ نظام وجهیت بر اساس نظریه‌های زبان‌شناسی شناختی و آزمودن نظریه‌های موجود با داده‌های فارسی است. بدین منظور، ابتدا پاره‌ای ملاحظات نظری این حوزه را مطرح کرده و سپس، بر اساس آنها، داده‌های زبان فارسی را تحلیل می‌نماییم؛ همچنین تعامل وجهیت با ...

متن کامل

افعال وجهی در زبان فارسی و بیان وجهیت

افعال وجهی و کارکردهای آن ها را می توان از جنبه های گوناگون و در قالب های نظری متفاوتی مورد بررسی و تحلیل قرار داد. مقاله حاضر بر آن است بر اساس چارچوب پالمر (1990) افعال وجهی فارسی را از دو جنبه ی «درجه» و «نوع» توصیف و تحلیل نماید. بررسی مذکور نشان می دهد فعل وجهی «باید» علی رغم عدم استلزام گزاره ای، برای بیان سه درجه از وجهیت معرفتی، دو درجه از وجهیت پویا و یک درجه از وجهیت الزامی به کار می ...

متن کامل

بررسی طرحواره های وجهیت در زبان فارسی با رویکرد شناختی

در این مقاله در پی بررسی چگونگی تبیین وجهیت در زبان فارسی، در قالب انگارۀ شناختی و رابطۀ وجه و وجهیت در زبان فارسی هستیم. هدف اصلی از انجام این پژوهش، مطالعۀ نظام وجهیت بر اساس نظریه های زبان شناسی شناختی و آزمودن نظریه های موجود با داده های فارسی است. بدین منظور، ابتدا پاره ای ملاحظات نظری این حوزه را مطرح کرده و سپس، بر اساس آنها، داده های زبان فارسی را تحلیل می نماییم؛ همچنین تعامل وجهیت با ...

متن کامل

جنبه‌ها‌ی صوری و معنایی عناصر وجهی در جمله‌های فارسی

یان زبان در برابر جملات وجهی‌العمل آنها در مقابل جمله‌های غیروجهی متفاوت است. از مهمترین و معمولترین راههای بیان جمله های وجهی استفاده از عناصر وجهی از قبیل افعال وجهی، قیود جمله، و دسته مشخصی از افعال واژگانی است. از اهداف این تحقیق، تحلیل و تبیین نقشها، انواع و درجات مفهوم وجهیت در فارسی امروز است. این پژوهش همچنین تمایز مطلوبی را میان جنبه های صوری و معنائی مقوله وجهیت در فارسی ایجاد می پژو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 1

صفحات  37- 56

تاریخ انتشار 2016-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023